در حاشیه مطلب زیر ، عرض می کنم؛
سال های زیادی از عمر راه اندازی منطقه ویژه آزاد انزلی می گذرد ،

• اگر بگوئیم ؛ مصیبت این منطقه بیش تر از خاصیت آن بوده است ، بیراهه نرفته ایم.
• اگر بگوئیم؛ تاکنون رابطه منطقه آزاد انزلی با گیلان و‌ گیلانی ها ، به درستی تعریف نشده است ، بد نگفته ایم .
• اگر بگوئیم ؛ رابطه خودش با خودش هم تعریف نشده است ، قضاوت ناقصی نکرده ایم .
• در نهایت اگر بگوئیم ؛
  بدترین سرنوشت و عملکرد را منطقه آزاد انزلی تا به امروز در زمان دولت آقای رئیسی داشته است ، دقیقا درست گفته ایم.

واما اصل مساله ؛
در این نوشته بدون اینکه بخواهم به تکرار فلسفه پیدایش و شرح وظایف مصوب مناطق آزاد اشاره کنم، می خواهم به این سوال پاسخ دهم ؛
اگر صاحب اختیار مناطق آزاد کشور بودم، چه ماموریتی به مناطق آزاد واگذار می کردم؟ و چه کارکردی از آنها انتطار داشتم.؟؟؟
تطبیق وضع و کارکرد فعلی ، با این ایده ها و پیشنهادها، میتواند بیانگر خیلی از مسائل باشد، که شاید از اشاره مستقیم به آنها ، بسیار موثرتر و مفیدتر باشد.

۱- مناطق آزاد باید ستاد تخصصی کلیه کارگاه ها و مراکز صنعتی تولیدی کشور باشد.
یعنی هر منطقه آزاد باید مسئولیت مشاوره های تخصصی مورد نیاز بخشی از مراکز تولیدی کشور را متقبل شود .
ستاد تخصصی به این معنا؛
با عنایت به اینکه کشف و توسعه بازار ، (به ویژه موضوع و محل سرمایه گذاری) و خرید مناسب مواد اولیه برای تولید و داشتن بازار فروش مناسب برای محصولات تولیدی، مهمترین مساله همه سرمایه گذاران و دغدغه همه مراکز تولیدی ، به ویژه کارگاه های کوچک است و بسیاری از این مراکز تولیدی ، به دلایل مختلف و از جمله نیروی کار محدود ، قادر به شناخت و دسترسی به بهترین بازار در داخل و خارج برای خرید مواد اولیه و فروش محصولات خود نیستند .
مناطق آزاد با داشتن کارشناسان خبره که بازارهای داخلی و خارجی را خوب می شناسند به عنوان مشاور و ستاد تخصصی این مراکز تولیدی، می توانند بسیاری از مشکلات آنها را برطرف نمایند.

۲- داشتن محدوده مسئولیتی اختصاصی.
حوزه سرزمینی مسئولیتی مناطق آزاد باید مشخص شود ، به عبارت دیگر هر منطقه آزاد باید مسئولیت پشتیبانی تخصصی بخشی از بنگاه های تولیدی را در جغرافیای ایران . بپذیرد.
و هم چنین به صورت تخصصی در بخشی از بازار های خارجی وارد شود.
به عنوان مثال؛ محدوده سرزمینی مسئولیتی منطقه آزاد انزلی می تواند استانهای زنجان، قزوین و گیلان در ایران و حوزه دریای خزر در آن سوی دریا باشد‌ در این محدوده ، فعالیت بازارها و بنگاه های تولیدی را رصد کند .

۳- مناطق آزاد میتوانند ، تسهیل کننده در امر واردات مواد اولیه و نیز صادرات محصولات تولیدی مراکز صنعتی و کشاورزی کشور باشند .

۴- مناطق آزاد باید زمان و هزینه تاسیس و فعالیت بنگاه های تولیدی را به شدت کاهش دهد.
آنها را حتی تا مرحله پس از رسیدن به سطح رقابت پذیری با قویترین بنگاه های تولیدی جهان ، به صورت همه جانبه حمایت کند .

۵- هدایت ، کنترل و هم آهنگی بین مراکز تولیدی داخلی و اینکه بازار های داخلی و خارجی به چه محصولی نیاز دارند.؟
محصولات تکراری و بیش از نیاز بازار، تولید و عرضه نشود.
سیاست گذاری برای هم پوشانی و ایجاد زنجیره تولید ، بین واحدهای تولیدی داخلی، از وظایف مهم مناطق آزاد است.
کشف بازارهای جدید ، کشف محصولات جدید مورد نیاز بازار و…

۶- مناطق آزاد مشاور امین برای تجار.
مناطق آزاد یک نهاد دولتی است و تصدی گری درآن باید به حداقل برسد.
لذا بجز تولید ایده و فکر و نظرات کارشناسی، هیچ گونه دخالت عملی ، در امر تولید ، واردات و صادرات مستقیم ، نباید ایفا نماید .
انجام همه امورات اجرایی بر عهده بخش خصوصی است.

ادامه دارد.

علیرضا تنهای کیسمی